pastel boyalar ne demek?

Pastel Boyalar

Pastel boyalar, pigmentlerin bir bağlayıcı maddeyle karıştırılmasıyla elde edilen, çubuk veya kalem şeklinde katı boya malzemeleridir. Özellikle resim ve çizim sanatında sıklıkla kullanılırlar. Pastel boyaların renkleri oldukça canlı ve örtücüdür. Farklı türleri ve kullanım teknikleri mevcuttur.

Tarihçe

Pastel boyanın kökenleri Rönesans dönemine kadar uzanır. 16. yüzyılda Leonardo da Vinci ve diğer sanatçılar tarafından farklı amaçlarla kullanılmıştır. Ancak pastel boyanın popülerleşmesi 18. yüzyılda Fransa'da olmuştur. Bu dönemde Maurice Quentin de La Tour gibi sanatçılar pastel tekniğini portre resimlerinde ustalıkla kullanmışlardır. Pastel, özellikle Rokoko döneminde popüler bir teknik olmuştur. 19. yüzyılda İzlenimcilik akımı ile birlikte pastel, sanatçılar arasında daha da yaygınlaşmıştır. Edgar Degas ve Mary Cassatt gibi sanatçılar, pastel boyayı farklı tekniklerle kullanarak önemli eserler vermişlerdir.

Pastel Boya Türleri

Temel olarak dört tür pastel boya bulunur:

• Yumuşak Pastel: En yaygın pastel türüdür. Yüksek oranda pigment ve düşük oranda bağlayıcı içerir. Bu, renklerin daha canlı ve yoğun olmasını sağlar. Yumuşak pastel, kolayca dağılır ve karıştırılabilir, bu nedenle farklı renk tonları elde etmek için idealdir. Ancak, kolayca tozlaşır ve yüzeye iyi tutunmayabilir.

• Sert Pastel: Yumuşak pastellere göre daha az pigment ve daha fazla bağlayıcı içerir. Daha sert bir yapıya sahiptir ve daha keskin hatlar çizmek için uygundur. Detaylı çalışmalar ve eskizler için tercih edilir.

• Pastel Kalemler: Pastel pigmentlerinin ince bir ahşap veya kağıt kılıf içine yerleştirilmesiyle oluşturulur. Kalemler, daha hassas ve kontrollü çizimler yapmayı sağlar. Özellikle küçük detaylar ve ince çizgiler için idealdir.

• Yağlı Pastel: Pigmentlerin yağ bazlı bir bağlayıcı ile karıştırılmasıyla elde edilir. Yağlı pasteller, yumuşak ve kremsi bir dokuya sahiptir. Renkler parlak ve yoğundur. Suya dayanıklıdır ve diğer pastel türlerine göre daha kalıcıdır. Yağlı pasteller, terebentin veya diğer çözücülerle karıştırılarak farklı etkiler elde edilebilir.

Pastel Boyanın Bileşenleri

Pastel boyaların temel bileşenleri şunlardır:

• Pigment: Pastel boyanın rengini veren maddedir. Doğal veya sentetik olabilir. Kaliteli pigmentler, renklerin canlı ve kalıcı olmasını sağlar.
• Bağlayıcı: Pigmentleri bir arada tutan ve yüzeye yapışmasını sağlayan maddedir. Genellikle arap zamkı, selüloz türevleri veya kil kullanılır.
• Dolgu Maddeleri: Pastel boyanın dokusunu ve kıvamını ayarlamak için kullanılır. Genellikle tebeşir veya talk gibi maddeler kullanılır.

Pastel Boya Teknikleri

Pastel boya ile resim yaparken farklı teknikler kullanılabilir:

• Karıştırma (Blending): Farklı renkleri yan yana uygulayarak yumuşak geçişler elde etme tekniğidir. Parmak, kağıt mendil veya karıştırma çubukları kullanılabilir.
• Katmanlama (Layering): Farklı renkleri üst üste uygulayarak derinlik ve zenginlik yaratma tekniğidir. Alt katmanların renkleri, üst katmanlardan görünebilir.
• Noktalama (Pointillism): Küçük renk noktalarını yan yana uygulayarak optik karıştırma sağlama tekniğidir. Özellikle İzlenimcilik akımında sıklıkla kullanılmıştır.
• Kazıma (Sgraffito): Bir katman pastel boyayı uyguladıktan sonra, üst katmanı kazıyarak alttaki rengi ortaya çıkarma tekniğidir. İlginç dokular ve desenler oluşturmak için kullanılabilir.
• Sabitleme (Fixing): Pastel boyanın yüzeye daha iyi tutunmasını sağlamak ve dağılmasını önlemek için sabitleyici spreyler kullanılır. Ancak, sabitleyici kullanımı renklerin biraz matlaşmasına neden olabilir.

Pastel Boya İçin Yüzeyler

Pastel boya için en uygun yüzeyler, pürüzlü ve emici olanlardır. Bu tür yüzeyler, pastel pigmentlerinin daha iyi tutunmasını sağlar. Sıklıkla kullanılan yüzeyler şunlardır:

• Pastel Kağıdı: Özel olarak pastel boya için üretilmiş, pürüzlü ve kalın bir kağıt türüdür. Farklı renklerde ve dokularda bulunabilir.
• Zımpara Kağıdı: Çok pürüzlü bir yüzeye sahiptir ve pastel pigmentlerinin iyi tutunmasını sağlar. Ancak, pastel boyanın daha hızlı tükenmesine neden olabilir.
• Tuval: Akrilik veya yağlı boya için hazırlanmış tuval yüzeyleri, pastel boya için de kullanılabilir. Ancak, tuvalin pürüzlülüğünü artırmak için bir astar uygulanması gerekebilir.
• Sulu Boya Kağıdı: Kalın ve emici yapısıyla pastel boya için uygun bir yüzeydir.

Pastel Boyaların Avantajları ve Dezavantajları

Avantajları:

• Canlı ve yoğun renkler
• Kolay karıştırılabilirlik
• Hızlı ve pratik kullanım
• Taşınabilirlik

Dezavantajları:

• Kolayca dağılabilirlik
• Yüzeye iyi tutunmama
• Sabitleme gereksinimi
• Dayanıksızlık (ışığa karşı hassasiyet)

Önemli Pastel Sanatçıları

Tarih boyunca birçok ünlü sanatçı pastel boyayı kullanarak önemli eserler vermişlerdir:

• Edgar Degas
• Mary Cassatt
• Jean-Étienne Liotard
• Maurice Quentin de La Tour
• Odilon Redon
• Rosalba Carriera

Sonuç

Pastel boyalar, zengin renk seçenekleri ve kullanım kolaylığı sayesinde sanatçılar için çok yönlü bir araçtır. Farklı teknikler ve yüzeylerle kullanılarak çeşitli sanatsal ifade biçimleri elde edilebilir. Pastel boya ile çalışırken, malzemenin özelliklerini ve doğru teknikleri bilmek, başarılı sonuçlar elde etmek için önemlidir.